foto Tom Schoepen
Prof. dr. Etienne Vermeersch
May 2, 1934 - January 18, 2019
Etienne Vermeersch was Professor of Philosophy and Bioethics at the University of Ghent, Belgium, which he formerly served as vice rector.
He became a renowned Belgian Moral philosopher as a founding father of the abortion and euthanasia laws in Belgium.
He served five years as a Jesuit (1953-1958). From 1959 he started his studies Philosophy while finishing his last two years Classical Philology at the University Ghent. He broke with his faith after his first year Philosophy and became an atheist and naturalist. During the 1990s Etienne Vermeersch became a huge influential Intellectual in Flanders, and as the chairman of the Belgian National Advisory Committee on Bioethics the leading Bioethicist in Belgium, years before euthanasia was legalized in 2002.
He was also one of the leading skeptics in The Low Countries.
Laat een rouwbericht achter
We zijn veel aan Etienne verschuldigd. Mijn vrouw Nicole Hacquaert en ik lunchten dikwijls met hem in De Brug in de jaren zestig, wanneer we allemaal aan onze loopbaan begonnen.
Ik heb nog maar dit jaar van hem gehoord, maar hoe meer ik van zijn werk lees, hoe beter het belang ervan ik begrijp.
Jammer dat ik hem nooit zal ontmoetten, maar ik ben dankbaar dat er iemand zoals hij er is geweest. Ik hoop dat wij allemaal iets van hem kunnen leren.
Rust zacht
Soms had ik vage ideeen over wat goed of slecht was, waar of onwaar, ethisch of onethisch....
Bij de professor vond ik dikwijls antwoorden. Op een eenvoudige, verstaanbare manier kon hij belangrijke vragen beantwoorden. Bedankt, professor Vermeersch!
Ik blijf Etienne herinneren als een uitmuntende filosoof en erg innnemende persoon. Moge zijn gedachtengoed blijven voortbestaan. Ik zal hem nooit vergeten.
Het doet pijn iemand te zien vertrekken die zo gepassioneerd, zo helder, zo volledig “mens” is. Iemand naar wie iedereen met het hart en de hersenen op de juiste plaats naar opkijkt. Of zou moeten opkijken. Wat een pijn dat we elkaar nooit ontmoetten. Dat ik –als intellectueel buitenstaander- nooit heb kunnen zeggen: “volledig mee eens” en nooit heb kunnen horen “tuurlijk dat”. Want dat zou onvermijdelijk geweest zijn.
Ik wens je geen “het ga je goed”.
Je zou er eens om grijnzen met die aanstekelijke pretoogjes.
Maar “het ging je goed”.
Ja, dat wens ik je.
Dat het je goed ging.
Sterkte aan de familie, vrienden en zij die hem mee blijven koesteren.
Ik schrik er van te vernemen dat professor Vermeersch is overleden. Ik was een artikel van hem aan het zoeken toen ik het zojuist vernam. Een zeer weldenkend en ethisch mens waar ik ontzettend veel van geleerd heb.Ik ben blij dat hij toch vele fijne jaren gekend heeft.
Ik herinner me een citaat van hem toen hem eens gevraagd werd wat er als graftekst gegraveerd zou moeten worden moge hij komen te overlijden, waarop hij met een knipoog naar de dood antwoordde:
"Non fui, fui, non sum, non curo"
In die geest zal ik hem dan ook herinneren en moge hij door menig met een fijn gevoel herinnert worden en door velen ook nog gelezen en bekeken worden, want veel van zijn publicaties en discussies zijn nog altijd even actueel.
Ik was niet altijd akkord met professer Vermeersch zijn meningen .
Maar hij was altijd verrijkend en gaf me stof tot nadenken..
Een groot denker waar ik gigantisch veel respect voor had.
Sterkte aan de familie en vrienden.
Zo dankbaar dat ik u heb mogen beluisteren! Rust zacht.
Ijzersterke en overtuigende betogen van Prof. Vermeersch op basis van verifiëerbare feiten hebben een diepe indruk nagelaten en hebben mij gevormd. Zeer dankbaar om zijn vele leerrijke bijdrages in maatschappelijk belangrijke debatten. Zijn werk in de ethische commissie ter voorbereiding van de euthanasiewetgeving toont het grote respect die hij steeds heeft gehad voor de vrijheid van elke mens en de persoonlijke invulling van een waardig leven. Droef om zijn heengaan. Dank om zijn nalatenschap.
Veel sterkte aan zijn vrouw, familie en naasten.
respect for a great men with so-much to teach and to learn from thank you for your wisdom and taking the time to answer to question, RIP Etienne
Sad to read that my former philosophy Professor Dr. Etienne Vermeersch at the University of Ghent (Belgium) died last month. He was an important teacher of mine and yes he inspired me to believe in my own ideas (and not be a follower or simply oppose just for opposing). We had to write different philosophy-essays in his class and he always liked them. We had lunch about 2 years ago in Ghent and yes it was a great conversation as we had not met each other in 40 years. Sad to see how life changes so quickly.
Vandaag 15/03/2019 dacht ik aan u en wou ik u vragen om eens in uw buitenverblijf in de Ardennen te mogen overnachten omdat wij - zoals u goed weet - het niet breed hebben. Ik keek naar uw website en zag tot mijn ongeloof een overlijdingsdatum staan. Een datum begin dit jaar wanneer mijn echtgenote en ik naar de kinderen en de familie waren in het land van de goden, Indonesië. We waren het niet altijd eens maar nu dat u er niet meer bent voelt het vreend aan.
Een man die respect verdient voor het wijze inzicht en de perfecte uitleg
Ik kwam er vandaag pas achter, ruim een maand na de feiten.
Shock!
Wat een groot verlies voor ons klein landje!
Eén standbeeld neerzetten is wel het minste aan eerbetoon dat passend is! Een tweede aan een taalgrens is al evenzeer aangewezen want Etienne Vermeersch keek over grenzen heen, steeds op zoek naar wat verbindt in wat onderscheidt.
Een groot verlies. Bedankt voor al je wijsheid en scherpzinnigheid. Je inzichten en oprechtheid hebben me altijd geïnspireerd .
Veel sterkte aan de familie en vrienden.
U was mijn grootste Belgische voorbeeld en aanmoediging in het willen begrijpen en durven denken. Een zeer groot geschenk aan een onbeduidend iemand. Bedankt.
Abortus is moord
Hartelijk dank voor het verschaffen van zoveel inzicht en het eerlijk en oprecht strijden voor je ideaal van waardigheid, je benadering van essentie en streven naar waarheid. We gaan je missen, niet alleen in debat.
Dat “Het geweten van Vlaanderen” in vrede mag rusten. Dank u voor alles wat u gedaan en verwezenlijkt hebt.
Bedankt mevrouw Vermeersch dat u ons liet genieten van deze briljante geest. Gesprekken van hem werketen steeds geestverruimend , het ga je goed.
Geachte Mevrouw Vermeersch,
Mag ik U hierbij mijn warmste medeleven overmaken bij het pijnlijk verlies van Uw geliefde echtgenoot. Ik herlees momenteel zijn boek “Zoektocht naar waarheid” en betreur dat er nu geen nieuwe pareltjes als deze zullen volgen.
Ik wens U veel sterkte om zonder hem verder Uw weg te vinden.
Heel genegen,
U was een wijs man, we gaan u missen.
Mijn medeleven aan familie en vrienden.
Niemand heeft zoveel doorleefde kennis opgebouwd vanuit de verschillende hoeken ban de samenleving als de professor. Laten we eindeloos blijven luisteren naar zijn pleidooien, zelfkritisch verder lezen in met zijn woorden en inzicht de zoektocht naar waarheid verder zetten.
Tom Bracke
Mijn medeleven voor de familie en vrienden.
U was een "onnoemelijk" scherpzinnig, glashelder en bevlogen lesgever en debater. Uw kritisch, zelfstandig, onversaagd, geëngageerd (Verlichtings)denken was en bleef een inspiratie voor het leven. Heel erg bedankt!
Sapere Aude - durf te weten. Etienne Vermeersch heeft daar een eigen draai aan gegeven: durf na te denken. Durf de rede te gebruiken. Maar zonder je gevoelens voor je medemensen te laten verstommen, ook voor de medemensen die na ons zullen komen.
“Nog nooit is iemand zonder arm naar Lourdes gegaan en met een arm teruggekeerd.” En toen lagen we in een deuk van het lachen. Geweldig gewoon hoe Etienne met één grappige boutade zijn punt kon maken. Spijtig wel dat Etienne tijdens zijn leven de 'freemasonry' die aan de basis ligt van alle religies (jodendom, christendom, islam, mormonisme, scientology, de getuigen van Jehova ... ) als de meest frauduleuze organisatie, bij mijn weten, niet specifiek heeft bestudeerd. Het geloof is big business voor de freemasons, vroeger en nu. Hopelijk doen anderen dit nog.
Sterrenstof-Etienne Vermeersch-Sterrenstof.
Bedankt,dat ik door uw inzichten mijn horizon toch een beetje heb kunnen vergroten.
Mijn medeleven aan de familie.
Zoals het altijd gaat met grote geesten die ten volle in het leven gingen staan en het debat wilden aangaan met andersdenkenden - rond geargumenteerde inhoudelijke en maatschappelijk belangrijke vraagstukken - , die zich met huid en haar vol passie in de leeuwenkuil wierpen om datgene te verdedigen dat ze belangrijk vonden... zal de betekenis van het leven en werk van Etienne Vermeersch pas duidelijk worden na verloop van tijd... Dan zal men wellicht beseffen hoezeer de maatschappij veranderd en humaner - vermenselijkt - is geworden door de empathie die men nu opbrengt voor stervenden en mensen die lijden aan het leven. Dat hebben we onder andere te danken aan deze man. Dan zal men misschien beseffen hoezeer hij waarschuwde voor het verkwanselen van onze seculiere samenleving (door toegevingen aan een autoritaire ideologie) waarvoor zo hard is gevochten door vorige generaties. Een debat dat de tegenstelling tussen links en rechts verre overstijgt. Of dat toch zou moeten...! Binnen enkele jaren komt men - hopelijk - tot het besef dat er echt werk moet worden gemaakt van geboortebeperking wereldwijd. Omdat ze aan de bron ligt van ALLE grote wereldproblemen; hongersnood, oorlogen, klimaatopwarming, migratiestromen, eindige grondstoffen... Wellicht herinnert men dan de vooruitziendheid van deze man. Wellicht komt men dan tot jaarlijkse herdenkingen en het onthullen van een standbeeld. Wat hij werkelijk zou verdienen... Diegenen die afbreuk willen doen aan de enorme verdiensten van Etienne Vermeersch dwalen of hebben een persoonlijke rekening te vereffenen. Natuurlijk was hij polemisch... natuurlijk was hij strijdbaar voor datgene wat hem na aan het hart lag, natuurlijk was hij streng voor diegenen die slecht argumenteerden... Hij was een passioneel man maar had een zachtaardige inborst. Juist die heftigheid, passie, overtuigingszin en argumentatie sierde hem... Wie anders beweert, heeft de wezenheid van deze mens niet echt begrepen.
Zoals het altijd gaat met grote geesten die ten volle in het leven gingen staan en het debat wilden aangaan met andersdenkenden - rond geargumenteerde inhoudelijke en maatschappelijk belangrijke vraagstukken - , die zich met huid en haar vol passie in de leeuwenkuil wierpen om datgene te verdedigen dat ze belangrijk vonden... zal de betekenis van het leven en werk van Etienne Vermeersch pas duidelijk worden na verloop van tijd... Dan zal men wellicht beseffen hoezeer de maatschappij veranderd en humaner - vermenselijkt - is geworden door de empathie die men nu opbrengt voor stervenden en mensen die lijden aan het leven. Dat hebben we onder andere te danken aan deze man. Dan zal men misschien beseffen hoezeer hij waarschuwde voor het verkwanselen van onze seculiere samenleving (door toegevingen aan een autoritaire ideologie) waarvoor zo hard is gevochten door vorige generaties. Een debat dat de tegenstelling tussen links en rechts verre overstijgt. Of dat toch zou moeten...! Binnen enkele jaren komt men - hopelijk - tot het besef dat er echt werk moet worden gemaakt van geboortebeperking wereldwijd. Omdat ze aan de bron ligt van ALLE grote wereldproblemen; hongersnood, oorlogen, klimaatopwarming, migratiestromen, eindige grondstoffen... Wellicht herinnert men dan de vooruitziendheid van deze man. Wellicht komt men dan tot jaarlijkse herdenkingen en het onthullen van een standbeeld. Wat hij werkelijk zou verdienen... Diegenen die afbreuk willen doen aan de enorme verdiensten van Etienne Vermeersch dwalen of hebben een persoonlijke rekening te vereffenen. Natuurlijk was hij polemisch... natuurlijk was hij strijdbaar voor datgene wat hem na aan het hart lag, natuurlijk was hij streng voor diegenen die slecht argumenteerden... Hij was een passioneel man maar had een zachtaardige inborst. Juist die heftigheid, passie, overtuigingszin en argumentatie sierde hem... Wie anders beweert, heeft de wezenheid van deze mens net echt begrepen.
De meest aimabele tegen de domme stroom zwemmende denker die we kenden en uiteraard zullen missen maar blijven herinneren .
Het genoegen was volledig aan onze zijde...!
ET-ienne! Een wijs geleerd man die zijn vizie verkondigt, mensen aan het denken zet, de camera's in zijn werkkamer laat kijken. Je bent altijd echt, je eigenste zelf. In deze wereld met veel schone schijn waarin er waarachtigheid vaak zoek is,ben jij een als het ware een E.T. Een raar uniek maar o zo mooi menselijk fenomeen. Rust zacht.
Mijn medeleven aan familie en vrienden van Etienne Vermeersch, om het verlies van een man die mij gunstig inspireerde, vooral betreft zijn opvattingen over de overbevolking van onze aardbol, en hoe dit best wordt verholpen.
Ooit zal men erkennen dat Etienne een profeet was, meer nog, de enige profeet die "reële en meetbare" visioenen heeft verkondigd. Helaas, indien aan zijn profetische en wijze boodschappen geen gevolg wordt gegeven, dan is de Apocalyps voor de mensheid onafwendbaar.
Vereerd dat we konden proeven van de brede kennis, inzichten en methode van de professor maar ook dat we de warme mens hebben leren kennen. Bedankt Etienne en Josianne.
Alhoewel ik maar een eenvoudig
man heb ik met verdriet het overlijden van deze grote denker vernomen.
Dat hij rustte in vrede .
Bedankt Etienne, voor al je wijsheid die mij steeds heeft ondersteund in mijn creatief werk. Het was een groot voorrecht jou persoonlijk te mogen kennen en ontmoeten.
Oprechte deelneming
Een sublieme chique Mens en een voorbeeld voor ronddepotdraaiende politiekers.
Oprechte deelneming.
Ik keek steeds met veel belangstelling uit naar uw mening in debatten, bedankt hiervoor. Mijn deelneming aan familie en vrienden.
Collega Vermeersch was niet alleen een eminent filosoof, onderzoeker en hoogleraar, maar op de hem eigen erudiete wijze engageerde hij zich actief in discussies en acties over actuele morele en maatschappelijke vraagstukken waardoor hij in Vlaanderen in brede kringen een belangrijke opiniërende rol vervulde. Terecht was een van zijn belangrijke bekommernissen de wereldbevolkingsgroei en consumptiepatronen die op lange termijn onduurzaam zijn maar vrij algemeen ontkend worden. Etienne Vermeersch was in vele opzichten een toekomstgericht lichtbaken.
ik denk zelf na !! & ik verander mijn eigen mening naar U mening !!
Het overlijden elk groot denker is een vanzelfsprekendheid, maar hun bestaan niet. Bedankt!
Een groot man en humaan denker, die je steeds zal blijven stimuleren om achter de schermen te gluren en te begrijpen, is uit het zicht maar niet uit de geesten verdwenen.
Een wijs man en een goed en oprecht mens. Een voorrecht tijdsgenoot van hem te mogen zijn geweest. Mijn diepste respect aan familie, vrienden en allen die hem waarderen.
Bedankt Etienne, voor al je wijsheid.
Wat jammer dat we professor Vermeersch niet meer bij ons kunnen hebben. Zo'n wijze man. Voor mij heeft hij als denker veel betekend; ook zag ik hem graag bezig tijdens debatten of lezingen. Ik zal hem nooit vergeten. Sterkte aan zijn familie en vrienden.
De meest boeiende mens die ik ooit gehoord heb. Een groot verlies. Gelukkig hebben we nog zijn talrijke boeken en video's zodat we ook na zijn dood zijn inzichten tot ons kunnen nemen. Veel sterkte aan de familie maar wees vooral trots op hem. Hij was één van de grootste meerwaarden die onze maatschappij de afgelopen decennia heeft gekend!
Ik heb als student persoonlijk mogen kennismaken met professor Vermeersch. Ik herinner me dat hij tijdens een college eens zei dat denken hard werken is en dat je er je tijd voor moet nemen, dat nadenken niet snel, snel gaat. Een richtlijn die we in tijden van snelle tweets en posts maar al te vaak vergeten. Hij wou geen moreel kompas van Vlaanderen zijn, maar hij was het wel. Wat een groot gemis. Sterkte voor zijn familie en dierbaren.